Hanginiz önerdiyse Allahından (elbette güzellikler) bulsun e mi...! Fakat ağla ağla öldüm resmen. Üstelik gerçek hayat hikayesi, belgesel gibi otur izle durumumuzu. Ne gereği vardı şimdi bu yükün bilmiyorum..
Tuz biber olması için; alta yorumlara biri de rahmetli Doğan Cüceloğlu'nun anne olmadan anlayamadığım bir sözünü yazmış:
“Annen yoksa, kimsen yok”.....
Böyle tokat gibi.
Ben ettim sen etme diyerek, (çelişkilerin kadını olduğumdan) al işte filmin tamamını ekliyorum:
Sokrates; ölüm cezasına adım adım ilerlerken, şunları söylüyor:
“Ölüm korkusu, kendini bilge sanıp gerçekte bilge olamamak gibidir.
Bilinmeyeni bilme iddiasına benzer.
Ölüm insanlar için iyiliklerin en yücesi olarak görülmez, aksine en büyük kötülük olarak kabul edilir. Bilmediği bir şeyi, birinin, bildiğini iddia etmesi, eleştirilmesi gereken bir cahillik değil midir?
Kötü olduğunu bildiğim şeylerden ziyade, iyi olmadığını bilemediğim şeylerden dolayı ne korku duyarım ne de kaçınırım.”
Yanılıyorsunuz :)
Çok sevimli. Çok izlenesi. Hepsini ekledim, ikinciyi çoooook sevdim ;) keyifler olsun.
İkisini karşılaştırmayı nedense pek severiz.. Halbuki elma ile armut gibidirler.
Benim fikrimi sorarsan, Dostoyevski.
Tolstoy çok daha büyük bir anlatıcıdır; kurgusu, betimlemeleri, tekniği ile Dostoyevski'den daha iyidir. Fakat, yıllar önce - şu an nerede olduğunu hatırlayamadığım için kaynak veremeyeceğim ama - şunu okuduğumdan beri fikrim sabit:
Tolstoy'un romanlarında sokaklar cıvıl cıvıl insan doludur, ağaçlar, dereler, evlerin içleri, her yer cam gibi betimlenmiştir, izler gibi okursunuz onu. Oysa Dostoyevski'nin romanları sanki ıssızdır, kimseler yoktur loş ve karanlık, sisli sokaklarda. Karakterler sanki tamamen yalnızdır. Onun yerine, insanın içindeki dünya çok daha derindir, karmaşıktır, kalabalıktır. Tolstoy dış'ın romancısıdır, Dostoyevski ise iç'in....
Hissetmek mi, Anlamak mı? Hangisi sence?
Zor yerden sordum değil mi :)
.
Bu şeye de benziyor. Bugünlerde herkesler Wim Wenders izlerken, benim inatla Wes Anderson izlememe. Wim / Wes de, aynen Nermin (Yıldırım) / Şermin (Yaşar) gibi, Masum / Masumiyet gibi beynimin gri kıvrımlarımda sürekli kaybolup duranlardan. Normal bir insan için hiçbir ortak yanları yok, benim içinse sürekli o o muydu bu bu muydu….
Wes Anderson’un The wonderful story of Henry Sugar’ını birkaç ay önce izleyip aşırı sevmiştim ama serinin diğer 3’lüsünü ancak dün gece izleyebildim. İzlemediysen bu sıra netflixte. Film olarak ya da renkli bir tablo olarak (ben Wes’i izlerken, film mi resim mi mimari eser mi izlediğime de bir türlü karar veremiyorum), sırayla izlemek istersen:
The swan, The ratcatcher ve Poison.
Bu hikayelerin yazarı (ve filmdeki tatlış ihtiyar) Roald Dahl da enteresan bir tip. Çocuk kitaplarıyla ünlü bu yazarın çok bilinen diğer hikayelerinden biri de, Charlie and the Chocolate Factory.
Fakat çocuk kitaplarına odaklansa da, hep karanlık, obsesif, gizli kalmış bir karadelik hissediyorum onda ben. Bunlarda elbette kendi çocuklarının küçük yaştaki trajik ölümleri, karısının felç grçirmesi gibi etkiler vardır.. Ama yine de.. Tuhaf işte. Hikayeleri de, kendi de, yazı kulübesi de.
Aslında bu geçen hafta oldu ama, konu geçen haftanın (-mayanlar) değil, bu haftanın (-yerine) konseptine uyuyordu :)
Terminalin tuvaletine girdim. Çıkarken, arkamda beliren yaşlıca bir kadın “normal tuvalet mi kızım?” diye sordu.
Şimdi.. :) Kime göre normal, neye göre normal?
Tevelli ki “kızım sen de normalleri hiç bulmazsın zaten..” diyen ananem haklıymış :))
Tuvalet Filozofu C. diyeceğim ama zaten felsefe antik çağda tuvalette icra edilen bir zanaattı, biliyorsun. Hem Türkün aklı meselesi de var. Karışık bu iş. Ama normal değil, peşinen söyleyeyim.
1984’ü bir de radyo tiyatrosu şeklinde dinlemek istersen, storytel güzel bir kayıt yapmış. İçine alıyor, o sıkışmışlık duygusunu güzel aktarıyor, dört saat sürüyor. Tavsiye ediyorum.
“Karımı çocuklarımı alın, boğazlarını kesin, ben de izleyeyim ama yeter ki beni 101 nolu odaya göndermeyin!”
Sabahın köründe simit almaya çıkınca bu arkadaşla gözgöze ve sonra burun buruna geldik. Aman yarabbi, yoksa bu bir erguvan mı?!
Emin olamadım çünkü Ankara’da erguvan olur mu yahu?! Erguvan dediğin Boğazda olur, Boğaz dediğin İstanbul’da olur. Çocuk aklımla bu yaşıma dek Erguvanı İstanbul’la sınırlamışım (hatta 2013 baharında Lizbon’da görünce, “eh o da zaten İstanbul sayılır” demiş, antiteze fırsat vermemiştim.
O zaman hodri meydan, beni inandırmak isteyen, şehrinden erguvan fotoğrafı yollasın ne olur! Kolaj yapıp hafta bitiminde sunayım antitez dosyamızı! Erguvanlarınızı bekliyorum; email ya da whatsapp’ıma :)
Hamiş. Marteniçkaları da gördün mü dallarında? Benimki hâlâ bileğimde, Münih’te leylek göreceğimi de sanmıyorum, kendiliğinden kopana dek kalsın dedim..
Ankara'dayım..! Teyzemde.
..
Bayramda telefonla konuşurken, onu çok özlediğimi çok içimde hissettim. Telefonu kapattıktan sonra da, boğazıma bir yumru tıkandı.
Sonra geçen gün Eski Usül'de şu yazıyı okuyunca, ne bileyim, benim öyle geniş bir ailem olmasa da, yüreğimdeki yüzölçümü geniş olan birkaç kişim benim de var, kan ve kalp bağıyla.. İşte o yazı bana "erteleme.!" dedi. Bilet de ucuzmuş, aldım geldim. El bagajıyla, 3kg.. 2 gün için çok bile.
Misafiri olduğun evde, sana mis gibi beyaz sabun kokan, çiçekli pazen bir gecelik veriliyorsa; o ev yuva olur insana.. Nereye gidersen git, o evlere dönmenin yolunu arar durursun hayat boyu..
Hamiş. Hayat böyle kolay ve spontan olabilse keşke hep............ Arasan "haydi bir kahve?" desen, "tamam!" deyiverseler. "Çayı koy, simit aldım geliyorum" desen, "koydum bile" deseler sevinçle. İki dakika sonra yeniden arasalar "simidi boşver, buzlukta ıspanaklı börek var, çıkartıyorum" deseler..
Hayat uğraştırmasa, arada da kolay ve spontan geliverse........
Dostoyevski'yi lisedeyken, hayatının baharındayken okuyan biri iflah olur mu? diye soruyor bugün Barış Bıçakçı. Veciz Sözler'de.
Bir de orta yaşlarında yeniden okuyanlar peki, kırıldıkları yerden, yeniden doğru yolu bulabilir mi?
Hayatım bitimsiz bir Suç ve Ceza sanki.. dedim, bugün, Psikanalistim Dr. Uzunyolbiletkesicisi'ne. Adamın soyadı bu, ben ne yapayım şimdi? Güleyim mi ağlayayım mı, ne yapayım?
Meraklısına. Sulhi gibi ben de gençliğimde Dostoyevski'yi okuyunca, ikiye bölündüm sanırım..... Bundn mıdır bir güldüysem bir ağlamam, iki yakamın bir araya gelmemesi de bundan mıdır acaba?
Foto. SP Sokakları. Belki de hayalimdeki iş idi?
"Olmuyorsa, olmuyordur. Zorlama istersen.." diye bir söz vardır, gıcık olurum. Kimi olmamasını kendi beceriksizliğine bağladığı için, kendini daha da dövmek için zorlar, bazısı hayırı kabul edemediği için zorlar, bir kısmı da başarısızlığı kabullenemediği için hırs yapar ve zorlar. Çeşit çeşit zorlamalar vardır hayatta. Dualist atalarımız da bu durum için, her iki tarafı da honore edecek şekilde, zorla güzellik olmaz ile azimle s.. taşı deler gibi sözlerle durumu desteklemiştir. Nabza göre şerbet..
Bir de umudunu bir türlü kaybedemediği için zorlayanlar vardır.
Bendeniz.
Almanya'da akşam sefası yetiştirmeye çabalamamın üçüncü senesi. İlk sene filizler çıkayazınca böcekler gelip hepsini yediler. İkinci sene tohumları saksılara serptim, belki 200 tohumdan (ki her birini tüm yaz boyu elle toplamıştım) 1 tane bile çıkmadı. Bu sene Prof. Google "tohumları önce 24 saat suda beklet" dediği için, beklettim, sonra tek tek çimlenme kaplarına ektim. Dur bakalım 3. denememde ne olacak.....
Şiirlerimde sen olmadığın zaman
onları neden bitiremiyorum?
diye soruyor bize Melih Cevdet Anday. Cevabı bilen?
"Bilgili olmak; domatesin bir meyve olduğunu bilmektir. Bilgelik ise; onu meyve salatasına koymamak." demiş İngiliz yazar ve gösteri sanatçısı Miles Kington.
Sosyal medya fenomenleri de bu şakayı devam ettirmiş:
"Felsefe; ketçapın domates smootie'si sayılıp sayılmayacağını düşünmek; sağduyu ise domates smootie'si dendiğinde yüzünü ekşitmektir" :)
Yeşil domates yemeği yapıp, yanında da Rotten Green Tomatoes izlemeyi sevenler avucuma mum diksin!
Ya. Dün..
75+ bir çift vardı. Karşımda oturuyorlar. Birer sandviç yiyerek bekliyorlar. Sonra ne oldu bilmem, kadın kıkır kıkır bir gülüverdi, adam kadını birden yavaşça tek koluyla kendine çekti, sarılıverdi. Kafasından, beyaz saçlarının arasından öpüverdi. Öyle birkaç saniye kaldılar. Sonra sandviçlere devam.
Ne oldu ne bitti..
*
Üç saat sonra. Uçakta üçlü koltuğun solundayım. Yanımda gay bir çift var; biri ben yaşlarda, diğeri 30larda. Sessiz, kendi hallerinde mütevazı iki insan. Uçak türbülansa girince, genç olanın sağ elinin parmakları, diğerinin dizini kavrayıverdi. o da onun elini tutuverdi öyle aşağıdan, sakince, kimseye belli etmeden.. Dudağımın yanında bir gülümseme, kimseye belli etmeden.
*
Sonra gece uçağı. Dörtlü orta koltuklar. İki yanımda iki çocuğum, ikisi de bana dayanmış uyuyor. Açıkgöz olanı hem bana dayanmış, hem babasına ayaklarını uzatmış, 3 koltukluk yerde uyuyor. Diğeri sadece başını dizime koymuş.. Ben uyumuyorum, uyuyamıyorum ama sorun yok; bir gece de uyumayıvereyim ne olacak. Biraz film izliyorum, biraz okuyorum, heryerim uyuşuyor, yeter ki çocuklar uyanmasın.
Sonra ön koltuktan bir çığlık geliyor. 1,5 yaşlarında bir kız çocuğu. Zaten zor uyudu; önce iki film izledi, inat etti ama sızdı sonunda. Bir saattir sesi çıkmıyor. Ama uyandı işte. Ve onun çığlıklarıyla çevresindeki 20 koltuk da uyandı tabii.. Ama anlayışlıyız. Herkes anlayışlı.
Çocuk anne anne diye ağlıyor.... 1 saate yakın ağlıyor. Sonunda onu kucağında uyutmaya çalışan 60 yaşlarındaki kadın görevliyi çağırıyor. Görevli bir süre kadını dinliyor. Sonra business-class'a gidiyor. Beş dakika sonra yanında genç bir kadınla dönüyor. Çocuk anne diye sarılıyor o kadına. Kadın çocuğu iki okşuyor, üç konuşuyor, sonra gerisin geriye yaşlı kadının kucağına verip, business-class'ına dönüyor. Çocuk ağlıyor... Yarım saat daha sızlanıyor. Sonra umudunu kesiyor, uyku ağır basıyor.
Ne oldu ne bitti...
Anlıyorum. Ama canım sıkılıyor.......
*
Doğrusu bu değil ama benimki de değil. Benimki de normal değil, bununki de. İkimizin orta yerinde aslında annelik.... İkimiz de beceremiyoruz..
Bu nasıl değişecek?
İzle bunu :)
Seinfeld'den beri böyle keyif aldığım bir komedi olmadı diyeceğim ama Larry işte :))
"Larry is back, one more time."
Zamanında muhtemelen annemin benim için düşündüğünü, ben kendi kızım için düşünüyorum: "benden çıkan bir şey, benden nasıl bu kadar farklı olabilir?"
Tuhaf.
Kitaplar diyordu ki; çocuğunuzun yanındayken kitap okuyun, sizi görsün, örnek alsın. Evet aldı, bu güzel. Ama diğer kitaplar da diyor ki, yanında kitap okunan çocuk bir süre sonra kitaba tepki geliştirir, onu anne/babasıyla arasına giren bir tehdit olarak algılamaya başlar.
Hangisine inanacaksın.?
Neyse ki hayat, kitaplarda yazanla alakası olmayan bir deneyim genelde...... Üstelik çoğu kez de genellenemez, kişiye özgü bir karakteri oluyor. Buna rağmen yine de öneri alıp vermek, bu önerileri kitaplaştırmak..
Tuhaf.
Resme ayrı bayıldım, dakikalarca önünde durup onu dikkatle izleyen punk arkadaşa ayrı. Dayanamadım, yine gizlice çekiverdim. Beş dakikacık önce..
Barış Bıçakçı'nın Bir Süre Yere Paralel Gittikten Sonra'ından bir cümle takılı dilime bu sıra: "Asıl sorun, anlayamayacağımız şeyler anlattığını söylemesinde. Bu yanlış! Çünkü insanız. Anlarız."
